Amerika'da bir F-1 öğrenci vizesi almak, prestijli bir eğitimin kapılarını aralar. Ancak F-1 vizesinin gerçek değeri, sadece diplomada değil, sunduğu yasal çalışma izinlerinde yatar. Birçok öğrenci, eğitim alırken aynı zamanda nasıl çalışabileceğini veya mezuniyet sonrası ABD'de kalarak kariyerine nasıl başlayacağını merak eder. Cevap, göçmenlik hukukunun en değerli iki kısaltmasında gizlidir: CPT ve OPT.
Rehberimiz, Amerika'da öğrenciyken ve mezuniyet sonrası çalışmanın yasal yolları olan CPT (Curricular Practical Training) ve OPT (Optional Practical Training) üzerine odaklanmaktadır. Dolayısıyla rehber içerği, F-1 vizesi sürecini zaten bilenler içindir. Eğer F-1 vizesi hakkında temel bilgiye ihtiyacınız varsa, öncelikle F-1 Vizesi Ana Rehberimizi okumanızı tavsiye ederiz.
Amerika'daki Öğrenci Vizeleri ve Çalışma İzinleri: Hızlı Bakış
Öncelikle, her öğrenci vizesinin aynı çalışma haklarını sunmadığını bilmek çok önemlidir:
- F-1 Vizesi (Akademik Öğrenciler): En yaygın vize türüdür. Makalenin odak noktası olan CPT ve OPT gibi kapsamlı çalışma hakları sunar.
- J-1 Vizesi (Değişim Programı): Genellikle staj, araştırma veya kültürel değişim programları (Work and Travel gibi) için verilir. Kendi özel çalışma kurallarına tabidir. Detaylar için J-1 Work and Travel Rehberimize bakabilirsiniz.
- M-1 Vizesi (Mesleki Eğitim Öğrencileri): Mesleki veya teknik (diploma/sertifika) eğitim alanlar içindir. Çalışma izinleri çok kısıtlıdır; genellikle sadece mezuniyet sonrası kısa bir süre için ve eğitimle doğrudan ilgili "pratik eğitim" amaçlı verilir.
Yol 1: Eğitim Sırasında Çalışmak (Kampüs İçi ve CPT)
F-1 vizesi sahibi bir öğrencinin eğitimine devam ederken çalışmasının iki temel yolu vardır:
A. Kampüs İçi Çalışma (On-Campus Employment)
F-1 öğrencilerinin, eğitimlerinin ilk akademik yılından itibaren, okullarının kampüsü içinde (örn: kütüphane, kafeterya, araştırma asistanlığı) haftada 20 saate kadar (tatillerde 40 saate kadar) yarı zamanlı çalışmalarına izin verilir. Genellikle ek bir izne (EAD) gerek duymayan en basit çalışma yöntemidir.
B. CPT (Curricular Practical Training)
CPT, F-1 öğrencilerinin, eğitim programlarının bir parçası olarak kampüs dışında staj yapmalarına veya çalışmalarına olanak tanıyan bir yetkilendirmedir. CPT'nin kilit özellikleri şunlardır:
- Zorunluluk: Yapılacak staj veya işin, öğrencinin müfredatının (curriculum) zorunlu bir parçası olması veya en azından ders kredisi (course credit) sayılması gerekir.
- Alanla İlgili Olmalı: Çalışma, öğrencinin ana eğitim alanıyla (major) doğrudan ilgili olmalıdır.
- Süre: Genellikle eğitim sırasında yarı zamanlı (haftada 20 saat veya daha az) yapılır. 12 aydan fazla tam zamanlı CPT kullanmak, mezuniyet sonrası OPT hakkınızı iptal edebilir.
- İzin Gerekir: Çalışmaya başlamadan önce okulunuzun Uluslararası Öğrenci Ofisi'nden (DSO) onay almanız ve I-20 belgenizin güncellenmesi şarttır.
Yol 2: Mezuniyet Sonrası Çalışmak (OPT ve STEM OPT)
F-1 vizesinin en değerli ve kariyer odaklı parçasıdır.
A. OPT (Optional Practical Training)
OPT, F-1 öğrencilerinin mezuniyetlerinden sonra (veya bazen tatillerde) eğitim alanlarıyla doğrudan ilgili bir işte 12 aya kadar tam zamanlı çalışmalarına olanak tanıyan bir programdır. OPT'nin CPT'den farkı, müfredatın bir parçası olmasının gerekmemesidir; bu, tamamen "isteğe bağlı" bir kariyer deneyimidir.
12 aylık süre, Amerika'da bir kariyere başlamak, deneyim kazanmak ve en önemlisi size H-1B vizesi sponsoru olacak bir şirket bulmak için altın bir fırsattır.
B. STEM OPT Uzatması (Kariyer Fırsatı)
Eğer mezun olduğunuz alan STEM (Science, Technology, Engineering, and Mathematics - Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik) kapsamındaysa, 12 aylık standart OPT sürenizi ek 24 ay daha uzatma hakkınız olur. Toplamda 3 YIL (36 ay) yasal çalışma izni demektir. 3 yıllık süre, size H-1B vizesi kurasına 3 kez katılma şansı tanır ve kalıcı bir kariyere geçiş olasılığınızı muazzam derecede artırır.
EAD Kartı: OPT/CPT İçin Çalışma İzni Nasıl Alınır?
Kampüs içi çalışma ve CPT genellikle okul onayıyla (yeni I-20) yapılır. Ancak, mezuniyet sonrası OPT ve STEM OPT için, USCIS'e (ABD Göçmenlik Hizmetleri) başvurarak resmi bir Çalışma İzni Belgesi (EAD) almanız zorunludur. İlgili başvuru Form I-765 ile yapılır. EAD başvurusu hakkında tüm detayları EAD Kartı Başvuru Rehberimizde bulabilirsiniz.
Sonuç: Öğrenci Vizesi Bir Kariyer Stratejisidir
Gördüğünüz gibi, F-1 vizesi sadece bir eğitim vizesi değil, doğru planlandığında (özellikle STEM OPT ile) H1B veya O1 gibi profesyonel vizelere uzanan bir kariyer yolunun ilk adımıdır. Teknik ve zamanlaması kritik olan CPT/OPT süreçlerini hatasız yönetmek, gelecekteki tüm göçmenlik statünüzü etkiler. Stratejik planlamaları en başından doğru yapmak için uzman ekibimizle iletişime geçin.
Sıkça Sorulan Sorular
Hayır. F-1 vizesi ile sadece dil eğitimi (ESL) alıyorsanız, kampüs dışında yasal olarak çalışma izniniz (CPT veya OPT) bulunmamaktadır. Sadece kampüs içi (on-campus) işlerde, o da okulunuzun kuralları izin veriyorsa, haftada 20 saat çalışabilirsiniz. Dil okulu öğrencilerinin düştüğü en yaygın tuzaklardan biridir.
Evet. F-1 öğrencileri için iki temel yol vardır: 1) Okulun ilk yılından itibaren kampüs içinde haftada 20 saat. 2) Genellikle ilk yıldan sonra, eğitiminizin bir parçası olarak (ders kredisi sayılan) stajlar için CPT izni alarak kampüs dışında.
CPT (Curricular Practical Training), eğitiminiz devam ederken ve müfredatınızın bir parçası olarak yaptığınız staj/çalışmadır. OPT (Optional Practical Training) ise genellikle eğitiminiz bittiğinde (mezuniyet sonrası), alanınızda deneyim kazanmanız için verilen 12 aylık (STEM ise 36 aylık) çalışma iznidir.
Bazı J-1 vizesi sahipleri (özellikle devlet fonuyla gelenler veya ülkesinde ihtiyaç duyulan bir meslekte eğitim alanlar), programları bittikten sonra kendi ülkelerine dönüp en az 2 yıl fiziksel olarak orada kalmadan ABD'de H-1B veya Green Card gibi belirli statülere geçiş yapamazlar. Kuralın size uygulanıp uygulanmadığını vizenizden kontrol etmelisiniz. Detaylar için J1 Vizesi rehberimize bakabilirsiniz.
Saatlik ücretler, yaşadığınız eyaletin asgari ücretine göre değişir. Kampüs içi işler veya CPT/OPT ile giriş seviyesi pozisyonlar genellikle saatlik $15 ila $25 (yaklaşık 627 - 1046 TL) arasında bir ücret öder. STEM alanlarındaki OPT'lerde bu ücretler çok daha yüksek olabilir.
1 (mesleki eğitim) vizesi ile çalışma izinleri çok kısıtlıdır. Eğitiminiz sırasında çalışamazsınız. Sadece mezuniyetten sonra, eğitiminizle doğrudan ilgili bir pratik eğitim için (tamamladığınız her 4 aylık eğitim için 1 ay, toplamda en fazla 6 ay) EAD kartına başvurabilirsiniz.
ABD'de SEVP onaylı bir okuldan (dil okulu, kolej veya üniversite) kabul (I-20 belgesi) alarak ve eğitiminizi finanse edebileceğinizi kanıtlayarak F1 Öğrenci Vizesi başvurusunda bulunabilirsiniz. Sürecin tamamı ana rehberimizde mevcuttur.
Öğrenciler için "genel" bir çalışma izni yoktur; izinler her zaman statüye bağlıdır. F-1 öğrencileri için bu izinler CPT ve OPT'dir. Mezuniyet sonrası kalıcı bir çalışma izni için ise, OPT sürecinde bir işveren sponsoru bularak H-1B gibi bir vizeye geçiş yapmanız gerekir.
