Vizenizi aldınız, uçak biletiniz cebinizde ve Amerika gitmek üzeresiniz. Heyecanlısınız, ancak bir yandan da aklınızda "Gidince ne yapacağım?", "Gümrükte ne sorarlar?", "Telefonumu nasıl kullanacağım?" gibi sorular dönüp duruyor. Amerika, kuralları ve sistemiyle Türkiye'den çok farklı bir dünyadır. Küçük hatalar, gümrükten geri çevrilmenize veya gelecekteki göçmenlik haklarınızı kaybetmenize neden olabilir.
Kapsamlı rehberimiz, sıradan "gezilecek yerler" listesi değildir. Göçmenlik danışmanlığı perspektifiyle, uçaktan indiğiniz andan itibaren karşılaşacağınız yasal süreçleri, günlük hayatın kritik detaylarını ve sisteme en hızlı nasıl entegre olacağınızı anlatan 10 profesyonel tavsiyeyi içerir.
Daha kapsamlı yerleşim planı için Amerika'da Yaşam Rehberimize göz atabilirsiniz.
1. Gümrük (CBP) Mülakatına Hazırlıklı Olun: "Niyetiniz" Sorgulanacak
Uçaktan indiğinizde sizi karşılayan ilk kişi güler yüzlü bir rehber değil, ciddi bir CBP (Gümrük ve Sınır Koruma) memurudur. Vizenizin olması, ülkeye girişinizi garantilemez; son karar memurundur.
Tüyo: Memur size "Niçin geldiniz?" ve "Ne kadar kalacaksınız?" diye soracaktır. Cevaplarınız, vize türünüzle (%90 ihtimalle B-1/B-2 Turist Vizesi) tutarlı olmalıdır. "Gezmeye geldim" deyip, valizinizden iş kıyafetleri veya özgeçmiş çıkarsa geri gönderilirsiniz. Dönüş biletiniz ve konaklayacağınız adresin çıktısı mutlaka yanınızda olsun.
2. "Yiyecek Getirmeyin" Uyarısı (Ciddi Gümrük Yasakları)
Türk misafirperverliğiyle yanınıza aldığınız sucuk, pastırma, peynir veya taze meyve, Amerika'ya girişte başınıza büyük dert açabilir. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), tarım zararlılarını önlemek için çok katı kurallar uygular.
Tüyo: Valizinizde bildirilmemiş (undeclared) bir elma veya et ürünü bulunursa, hem ürüne el konulur hem de anında $300 ile $1000 arasında ceza yersiniz. Paketli ve işlenmiş gıdalar (bisküvi, çikolata) genellikle serbesttir ancak taze hiçbir şey getirmeyin.
3. Hattınızı İner İnmez Açtırın (e-SIM ve Operatörler)
Havalimanında Wi-Fi bulmak her zaman kolay olmayabilir. İletişimsiz kalmak, özellikle Uber/Lyft çağırırken veya adres bulurken büyük sorundur.
Tüyo: Türkiye hattınızı kullanmak (Roaming) çok pahalıdır. Telefonunuz destekliyorsa, gitmeden önce Airalo veya Holafly gibi uygulamalardan ABD için e-SIM satın alın. Fiziksel hat için ise T-Mobile veya AT&T'nin "Prepaid" (faturasız) turist paketleri en iyi seçenektir. WhatsApp'ınızı numara değiştirmeden kullanmaya devam edebilirsiniz.
4. Nakit Para ve "Credit History" (Kredi Skoru) Gerçeği
Amerika'da nakit para (Cash) kral değildir; kral "Kredi Skoru"dur. Ancak ilk girişte nakit kurallarına dikkat etmelisiniz.
- Nakit Limiti: Ailece veya bireysel olarak yanınızda 10.000 Dolar ve üzeri nakit (veya altın/çek) varsa, bunu gümrükte "FinCEN Form 105" ile beyan etmek ZORUNDASINIZ. Beyan etmek suç değildir, vergi alınmaz; sadece kara para aklamayı önlemek içindir. Beyan etmezseniz paraya el konulur.
- Kredi Skoru: Eğer uzun vadeli kalacaksanız, hemen banka hesabı açın ve "Secured Credit Card" (Teminatlı Kredi Kartı) alarak kredi skorunuzu oluşturmaya başlayın. Kredi skoru olmadan ev kiralamak hatta telefon almak bile zordur. Detaylar için Eyalet Maliyetleri rehberimize bakabilirsiniz.
5. Priz Dönüştürücü ve Voltaj Farkı (110V vs 220V)
Çok basit ama gözden kaçan detay: Türkiye'de elektronik cihazlar 220 Volt ile çalışır, ABD'de ise 110 Volt.
Tüyo: Telefon ve laptop şarj aletleri genellikle 110-240V uyumludur (adaptörün üzerine bakın), sadece ucu için küçük bir "ABD Tipi Priz Dönüştürücü" almanız yeterlidir. Ancak saç kurutma makinesi veya tıraş makinesi gibi cihazlarınız 220V ise ABD'de çalışmayacaktır veya çok güçsüz çalışacaktır. Bunları getirmeyin.
6. Trafik Kuralları ve "DUR" (STOP) İşareti Kutsaldır
Amerika'da araba kullanmak zorunluluktur. Ancak kurallar Türkiye'den farklıdır ve polisler çok sıkıdır.
Tüyo: En önemli fark "STOP" tabelasıdır. Tabelayı gördüğünüzde, yol boş olsa bile tekerleklerin tamamen durması (en az 3 saniye) gerekir. Yavaşlayıp geçmek ceza sebebidir. Ayrıca, polis sizi durdurursa asla arabadan inmeyin, ellerinizi direksiyona koyun ve bekleyin. Ehliyet geçerliliği eyaletten eyalete değişir, uzun süreli kalışlarda yerel ehliyet almanız gerekir.
7. Sağlık Sigortası Olmadan Adım Atmayın
ABD, dünyanın en pahalı sağlık sistemine sahiptir. Basit bir ambulans çağırmak 1.000$, acil serviste bir dikiş attırmak 2.000$'a mal olabilir.
Tüyo: Vizeniz için zorunlu olmasa bile, kendiniz için mutlaka kapsamlı bir Seyahat Sağlık Sigortası yaptırın. Zira bu küçük masraf, sizi on binlerce dolarlık borçtan kurtarabilir.
8. Bahşiş (Tipping) Kültürü: İsteğe Bağlı Değil!
Türkiye'de bahşiş "gönülden kopan" bir şeydir, Amerika'da ise hizmet sektörü çalışanlarının maaşının ana parçasıdır.
Tüyo: Restoranlarda hesabın %18 ile %22'si arasında bahşiş bırakmak sosyal zorunluluktur. %15 "servis kötüydü", %10 ve altı ise hakaret kabul edilir. Bahşiş vermemek, arkanızdan garsonun gelip "Bir sorun mu vardı?" diye sormasına neden olabilir. Hesabınızı yaparken %20'yi mutlaka ekleyin.
9. Eyalet Kanunları Birbirinden Farklıdır
Amerika "Birleşik Devletler"dir ve her eyaletin kendi yasaları vardır. New York'ta serbest olan bir şey Teksas'ta yasak olabilir.
Tüyo: Özellikle trafik kuralları, vergi oranları (Vergi Rehberimize bakın) ve alkol/tütün kullanımı gibi konularda, gittiğiniz eyaletin yerel kurallarını öğrenin. Örneğin, bazı eyaletlerde aracın içinde açık içki şişesi bulundurmak bile suçtur.
10. Statü İhlali Yapmayın (Overstay): Geleceğinizi Yakmayın
En hayati tavsiye budur. Pasaportunuza basılan vizenin süresi (10 yıl) ile ABD'de kalabileceğiniz süre (I-94 süresi) farklıdır.
Tüyo: Ülkeye girişte memurun size verdiği süreyi (genellikle 6 ay) I-94 web sitesinden kontrol edin. Süreyi bir gün bile geçirmek, vizenizin otomatik olarak iptal olmasına ve gelecekteki tüm ABD vize/Green Card başvurularınızın reddedilmesine neden olur.
Eğer Amerika'da yasal süreniz dolmadan kalış sürenizi uzatmak veya öğrenci/yatırımcı gibi başka bir statüye geçmek isterseniz, işlemleri yasal süreniz içinde yapmanız şarttır. Geleceğinizi riske atmamak için YellowAmerika uzmanlarıyla iletişime geçerek profesyonel destek alın.
Faydalı Resmi Kaynaklar:
Sıkça Sorulan Sorular
Yanınızda getireceğiniz nakit miktarı yasal olarak sınırsızdır ancak 10.000 Dolar ve üzerini gümrükte beyan etmeniz zorunludur. Beyan etmezseniz paraya el konulabilir. Harcama konusuna gelince; konaklama hariç, ortalama bir turist için günlük yeme-içme ve ulaşım masrafı şehre göre 100$ ile 250$ arasında değişir. Eyaletlere göre detaylı maliyetler için Amerika Yaşam Maliyeti yazımızı inceleyebilirsiniz.
Gümrük memuru temel olarak "göçmenlik niyetiniz" olup olmadığını test eder. En sık sorulan sorular: "Seyahatinizin amacı nedir?", "Nerede kalacaksınız?", "Ne kadar kalacaksınız?", "Ne iş yapıyorsunuz?" ve "Dönüş biletiniz var mı?" sorularıdır. Cevaplarınızın DS-160 formunuzla tutarlı olması hayati önem taşır.
Valizinize mutlaka ABD uyumlu bir priz dönüştürücü (travel adapter), reçeteli ilaçlarınız (reçetesiyle birlikte İngilizce çevirisi) ve mevsime uygun kıyafetler koyun. Kilitli valiz kullanıyorsanız TSA uyumlu kilit olduğundan emin olun. Şampuan, diş macunu gibi sarf malzemelerini veya elektronik cihazları (voltaj farkı nedeniyle) Amerika'ya gidince oradan almanız daha mantıklıdır.
İstatistiksel olarak (FBI suç verilerine göre) Maine, Vermont ve New Hampshire genellikle en güvenli eyaletler olarak sıralanır. Ancak Amerika'da güvenlik eyaletten ziyade "mahalle" (neighborhood) bazlıdır. Çok güvenli bir şehrin bir sokağı tehlikeli olabilirken, yan sokağı çok güvenli olabilir. Gideceğiniz lokasyonu önceden araştırmanız önemlidir.
Geçerli bir pasaport ve vizenin yanı sıra; konaklama rezervasyonlarınız, gidiş-dönüş uçak biletiniz ve seyahat masraflarınızı karşılayacak maddi güce sahip olduğunuzu kanıtlayan belgeler (veya nakit/kredi kartı) sınırda yanınızda olmalıdır. Ayrıca seyahat sağlık sigortası yaptırmanız şiddetle tavsiye edilir.
Doğrudan bir garantisi yoktur ancak ilk kez gidiyorsanız ve İngilizceniz yetersizse, bir tur programına katılmak "seyahat planınızın net olduğunu" ve "turistik amaçlı gittiğinizi" kanıtlamanızı kolaylaştırabilir. Ancak vize memuru yine de sizin Türkiye'deki bağlarınıza (iş, aile, mülk) bakarak karar verecektir.
İlk kez gidenlerin en sık yaptığı hata, mesafeleri küçümsemektir (bir eyaletten diğerine gitmek saatler sürebilir) ve bahşiş (tipping) vermeyi unutmaktır. Ayrıca, trafik kurallarına (özellikle STOP levhası ve okul otobüsleri) uymamak ciddi cezalara yol açmaktadır. Yasal statüyü (I-94 süresini) geçirmek ise gelecekteki tüm Green Card ve vize şansını yok eden en büyük hatadır.
